Chuyện về đàn sói Sawtooth
Tuy nhiên, trong cách nghĩ của nhiều người thì sói rừng vẫn là loài dã thú khát máu của bóng đêm. Đôi khi có nhiều người còn sợ sói rừng hơn cả những lòai thú dũng mãnh, to lớn khác. Và cách nghĩ đó dường như đã ăn sâu vào tiềm thức của họ. Vậy rốt cuộc sói rừng là loài động vật đáng được chúng ta yêu mến hay chỉ là những hung thần trong bóng đêm?
Theo nghiên cứu những năm gần đây cho thấy, sói lá loài động vật có cá tính vô cùng phức tạp. Chúng rất nhiệt tình, thích đùa nghịch, và đặc biệt rất chung tình. Tất cả điều đó hoàn toàn trái ngược với những bản chất xấu xa trước kia mà con người đã gán ghép cho chúng. Ngoài ra, chúng còn là loài động vật duy nhất ở Bắc Mỹ sống theo lối sống bầy đàn, chúng có hình dáng tương đối lớn và biết phân tán khắp nơi săn mồi. Tổ chức quan hệ gia đình của chúng rất chặt chẽ, gồm có cha mẹ, anh chị em, chú thím… chính những yếu tố đó đã hình thành nên cuộc sống bầy đàn rất mật thiết.
Tại vùng núi tuyết Sawtooth có một gia đình sói cũng mang tên là đàn sói Sawtooth, chúng được nuôi dưỡng trong môi trường tự nhiên rộng lớn đã hơn 6 năm qua. Những người nuôi dưỡng và nghiên cứu chúng đã sử dựng những chiếc lều ở xung quanh khu vực chúng sinh sống nhằm tiện cho việc theo dõi và cho chúng ăn, đồng thời họ còn quay phim và chụp hình lại những hành động của chúng. Dần dần quan hệ giữa chúng và những nhà nghiên cứu càng trở nên thân thiết.
Trong xã hội của sói, sự phân chia giai cấp rất được tôn trọng theo trật tự từ lớn đến nhỏ. Và sự sắp xếp địa vị đó rất nghiêm ngặt mà không cần phải diễn ra các trận tranh tài đổ máu. Quan hệ gia đình giữa những thành viên trong đàn sói không bao giờ xảy ra tranh chấp. Những người nghiên cứu cho biết quan hệ giữa chúng luôn rất thân thiện. Trên thực tế, sự hung hăng của chúng chỉ diễn ra khi chúng cảm thấy sự bình yên bị đe dọa và chúng cần phải bảo vệ bầy đàn của mình, nhưng điều quan trọng hơn cả là mỗi thành viên trong đàn sói luôn biết yêu quý gia đình. Mối quan hệ hợp tác và mật thiết này chính là mấu chốt quyết định sự sinh tồn cho một loài động vật săn mồi sống theo bầy đàn. Cho dù con mồi là một con hươu hay chỉ là một chú thỏ hoang thì tất cả các thành viên trong đàn cũng sẽ tiến hành chiến lược hợp tác cùng nhau công kích. Trong lúc săn mồi thường dễ xảy ra tình trạng hỗn loạn nên nguy cơ làm tổn thương nhau là điều khó tránh khỏi. Con sói lớn tuổi nhất có trách nhiệm lãnh đạo và sắp xếp trật tự địa vị cho các thành viên trong đàn sói Sawtooth chính là con sói đực có tên Kamtz.
Nhưng có lẽ Kamtz vốn có thiên bẩm về tài lãnh đạo nên bản chất khí khái đó đã được bộc lộ từ rất sớm. Những cử chỉ tự tin, quyết đoán luôn được thể hiện mọi lúc mọi nơi, cùng với một dáng dấp oai phong như: chiếc đuôi giơ cao, tai vểnh thẳng đứng, cặp mắt tinh anh, thân thể cao to, trọng lượng khỏang gần 60 kg, và nó vẫn thường đơn độc tuần tra lãnh địa nhằm bảo vệ cho bầy đàn của mình.
Tiếp theo những nhà nghiên cứu đã tiến hành áp dụng một kế hoạch quy mô lớn là cho đàn sói Sawtooth được tồn tại trong môi trường hoa viên và cây xanh vô cùng rộng lớn. Đàn sói Sawtooth bắt đầu được sống trong môi trường thiên nhiên hoang dã mà không bị quấy nhiểu bởi bất cứ loài động vật nguy hiểm nào. Chúng được tự do chạy nhảy, nô đùa thỏa thích trong khu rừng rộng lớn, điều đó giúp chúng phát huy được bản năng sói rừng.
Qua thời gian 3 năm tiến hành thí nghiệm, ban đầu đàn sói chỉ có 3 con nhưng giờ đây số lượng của chúng đã tăng lên 8 con. Từ khi vừa mới chào đời, những chú sói con đã bị cách ly với bầy đàn nhằm giúp cho chúng trở nên thân thiện với con người. Khi ông Jim đem 2 chú sói con màu xám và một chú sói con màu đen được ông đặt tên là Chamok đến làm quen với chúng thì lập tức chúng mở to mắt quan sát đàn con của mình. Phần lớn những con đầu đàn thường là sói xám, sói đen chỉ chiếm tỉ lệ 1/3 là mà thôi.
Tính tình của những chú sói con rất đáng yêu, chẳng bao lâu mà chúng đã tỏ ra thân thiện với những người nghiên cứu. Tuy ngoại hình của sói con rất giống chó con, nhưng bản chất của nó lại thích tấn công và nghịch ngợm. Với bản chất hoang dã thiên bẩm đó, sói rừng thật khó để trở thành một loài vật cưng. Những nhà nghiên cứu phát hiện con sói đen Chamok đã một mình khám phá mọi vật xung quanh từ rất lâu. Tuy nó cũng hay nghịch ngợm như những con trong đàn nhưng xem ra nó có phần sống cô độc hơn. Chú sói con này như đang chuẩn bị cho một cuộc chiến, và khi đến bữa ăn chú cũng tỏ ra háo ăn, vì thế chú luôn tranh giành những miếng thịt ngon. Trước khi những chú sói con được gia nhập bầy đàn, người ta sẽ cho chúng sinh hoạt trong phạm vi có hàng rào che chắn. Đây cũng chính là nơi mà chúng sẽ thiết lập ra giai cấp địa vị cho nhau. Khi những con sói bên ngoài hàng rào nhìn thấy trận ẩu đả của các chú sói con có thể sẽ dẫn đến thương vong thì chúng lập tức phát ra tín hiệu cảnh cáo. Các chú sói con sắp được 7 tuần tuổi, đã đến lúc chúng bắt đầu học tập theo đồng loại của mình. Sự hình thành cá tính chính là yếu tố quyết định cho địa vị sau này trong bầy đàn. Địa vị đó không phải do tranh giành, mà nó được chỉ định và không bao giờ thay đổi. Những con sói già bao giờ cũng nhận được sự tôn trọng của các thành viên trong bầy đàn. Với con đang mắc lỗi thì nó luôn tỏ vẻ ngoan ngoãn như một chú cừu non. Trong đàn sói Sawtooth có một con sói già tên là Lakota, nó chính là anh trai của con Kamtz. Tuy già nhưng nó cũng có những thành công nhất định, nó chính là con thường phát động những cuộc vui chơi cho cả đàn.
Ông Jim và bà Jamie đã xem căn lều là nhà của họ trong suốt mấy năm qua. Vào những đêm đông, nhiệt độ có thể xuống tới mức âm 40 độ C, thế nhưng họ vẫn cố gắng thích ứng duy trì với cuộc sống khắc nghiệt nơi đây. Không gian đêm có phần buồn tẻ, và cái ngày mà cả 2 ông bà phải rời xa đàn sói cũng ngày một đến gần, kế hoạch nghiên cứu của họ đã sắp hoàn thành, điều đó cũng đồng nghĩa với việc họ sẽ phải chia tay với đàn sói Sawtooth.
Câu chuyện về đàn sói Sawtooth (3)
Đối với nhiều người thì sói có thể là một loài quái thú trong đêm, nhưng qua những năm tiếp xúc gần gũi, quan hệ giữa của họ và sói đã trở nên vô cùng thân thiết, vì thế khi được làm bạn với chúng thì đó thật sự là niềm vui và là nguồn an ủi cho cả ông Jim và bà Jamie.
Đàn sói thức dậy sau một đêm nằm ngủ trên tuyết. Độ ấm cơ thể của sói vẫn giữ được rất tốt mặc dù trên bộ lông của nó vẫn còn sót lại một ít bông tuyết. Ngoài bộ lông phủ kín bảo vệ bên ngoài cơ thể, thì sói vẫn còn một lớp lông tơ như lông dê nằm sát phần da. Ba chú sói con giờ đã trưởng thành, để phân biệt 2 con sói cái nhất thiết phải dựa vào thái độ và tình cảm mà con Chamok dành cho cô em gái là Whyaken. Với trọng lượng gần 40 kg, con Whyaken còn cao hơn cả lúc bà Jamie đang ngồi. Tuy giữa mùa đông băng giá nhưng đàn sói Sawtooth lại đang sống trong bầu không khí rất vui vẻ và hạnh phúc, vì trong đàn đã có con đang mang thai.
Thông thường con đầu đàn là con duy nhất được quyền giao phối, vì thế nó đã chọn con Whyaken. Ngày nào con Chamo chỉ thích vui chơi một mình, thế mà bây giờ nó đã rất chững chạc để có thể trở thành con được chọn vào chức thủ lĩnh đàn sói Sawtooth.
Trông vấn đề tình cảm, thông thường chỉ có con đầu đàn mới có quyền giao phối, vì thế tất cả các thành viên từ lớn đến nhỏ trong gia tộc sói đều rất quan tâm đến lần duy trì nồi giống sắp được diễn ra. Mùa xuân đã đến, nhiệt độ ấm dần lên và những luồn gió xuân ấm áp cũng dần làm tan chảy những lớp băng tuyết bao đã phủ cả vùng Sawtooth bấy lâu nay. Còn đàn sói cũng tỏ ra vô cùng vui vẻ và thích thú khi cảnh trời đất vào xuân với nhiệt độ đang ngày một ấm dần lên. Con Chamok đang lặng lẽ tìm đến một nơi khác trong lúc các thành viên đang nô đùa cùng nhau, và nó cũng cũng thường xuyên mất tích bí ẩn như thế. Một ngày cuối tháng tư, con Chamok lại lén đi một cách bí ẩn. Con Whyaken cảm thấy hiếu kỳ nên đã bắt chước đi theo. Mấy tuần trước, con Chamok đã đào một cái hang, và hôm nay trông nó như đang tìm cách ẩn mình trong cái hang. Chỉ vài tháng nữa thôi, cuộc sống yên ả trước đây của gia đình sói sẽ chẳng còn nữa, và chẳng có sự kiện nào có thể làm mọi thành viên trong đàn vui mừng hơn cảnh chào đón các chú sói con sắp sửa chào đời. Cả đàn sói đang rất hoan hoan cùng nhau tụ tập để chuẩn bị chào đón sự kiện trọng đại này. 2 tuần sau, những chú sói con mới chào đời đã có thể mở mắt, con Whyaken đã bắt đầu vào vai trò làm mẹ, xem ra nó còn rất ngỡ ngàng trước đàn con nhỏ của mình, và bây giờ nó luôn phải có trách nhiệm chăm sóc và bảo vệ các con, trong khi đó, sói cha đang đứng gần đó quan sát từng hành động của sói mẹ và tỏ ra rất yên tâm. Hầu như tất cả bầy sói đều thích sói con nên sói con luôn nhận được tình yêu thương và sự lo lắng của cả đàn. Cả đàn sói đang sống trong bầu không khí vô cùng hân hoan vì sự có mặt của 3 thành viên mới, và tổng số của đàn sói Sawtooth giờ đây đã tăng lên 11 cá thể.
Mùa hè đã đến, cuộc sống bình yên của đàn sói Sawtooth vẫn xoay quanh mọi hoạt động của những chú sói con là chủ yếu. Con bảo mẫu Matzi có nhiệm vụ chăm sóc cho một con trong số 3 chú sói con. Tuy cả đàn sói cùng có trách nhiệm lo lắng cho sói con, nhưng con Matzi và sói mẹ sẽ là những kẻ đảm nhận trọng trách chính. 3 chú sói con này đều có bản tính nghịch ngợm như nhau, vì thế cuộc ẩu đả giữa chúng diễn ra tương đối ngang tài ngang sức.
Để giảm bớt sự sợ hãi cho đàn sói, trước hết, ông Jim và đồng nghiệp đã mang đến những chiếc thùng vào khu rừng cho chúng tiếp cận và làm quen dần, đó sẽ là những chiếc thùng dùng để mang chúng đi. Tất cả họ đều hy vọng có thể ngăn ngừa mọi tình huống dẫn đến sự hoảng loạn cho đàn sói. Con sói đã bắt đầu cảm thấy có chút lo lắng, nhưng còn chú sói con lại tỏ ra hiếu kỳ nên liền bước vào khám phá chiếc thùng. Không khí ngày dời nhà cho các chú sói diễn ra vô cùng ảm đạm và buồn bã. Ông bà Jim đang cẩn thận tiến hành từng bước trong kế hoạch di dời đàn sói, và đồng nghiệp của ông đã tiêm cho chúng thuốc an thần, như thế chúng sẽ không có cảm giác sợ hãi khi bị nhốt vào thùng. Những chú sói con thì không cần tiêm thuốc, ngược lại chúng còn rất thích thú và tự hào khi được ngồi trong chiếc thùng.
Một ngày sau, đoàn nghiên cứu đã đưa được đàn sói đến vùng đất của bộ lạc Nez Perce. Sự di chuyển chắc chắn sẽ có những ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của bầy sói. Mặt chúng hiện lên dáng dấp lo lắng và sợ hãi. Ông Jim quyết định thả những chú sói con ra trước, trông chúng có phần lúng túng, thế nên chúng chưa vội tiến hành những trò tinh nghịch của mình, sau đó là con Kamtz, cử chỉ của một con đã trưởng thành luôn rất cẩn trọng, tiếp theo là con bảo mẫu Matzi, nó luôn tỏ ra rất hiền lành mọi lúc mọi nơi. Chiếc thùng cuối cùng chính là con Lakota, nó hầu như không hề tỏ ra khẩn trương rời khỏi chiếc thùng, và phải nhờ đến sự khích lệ của thủ lĩnh Kamtz, nó mới từ từ bước ra, nhưng sau đó nó lại vội vã chạy theo bên cạnh con Kamtz.
Điều đáng mừng là đàn sói thích ứng rất nhanh với môi trường mới, cả đàn chạy tung tăng khắp nơi để khám phá khu rừng. Con người chúng ta chỉ có thể ngửi được hương của rừng, nhưng đối với loài sói thì chúng có thể ngửi được sự khác biệt của mọi thứ. Con Kamtz đứng ra hiệu lệnh triệu tập cả đàn trên một hòn đá mà nó vừa phát hiện được. Đối với Jim, niềm vui của đàn sói chính là điều làm ông yân tâm nhất. Và vùng đất của bộ lạc Nez Perce của người da đỏ cũng sẽ là nơi mà đàn sói và con người có thể gần giũ và thân thiện cùng nhau.
Trước khi ông Jim chia tay với đàn sói, những người dân Nez Perce cũng đang tổ chức một nghi thức long trọng nhằm chào đón sự hiện diện của đàn sói. Trong từng lời ca tiếng hát của họ đều mang ý nghĩa ca ngợi tinh thần của sói, đối với những bộ tộc này thì sói không bao giờ là kẻ thù, mà chúng luôn được tôn như một bậc thầy. Họ học hỏi được ở sói nhiều cách sống tốt như sự đoàn kết hợp tác, lòng tôn kính, tính cảnh giác và ý chí chiến đấu kiên cường. Đa số họ đều xem hình ảnh sói là một hóa thân lý tưởng, sự cường tráng và oai phong, đó chính là hình tượng của một dũng tướng trung thành của bộ lạc.
Đối với ông Jim thì đây chính là lúc ông giao quyền giám hộ đàn sói lại cho bộ lạc Nez Perce. Ông Jim bắt đầu tạm biệt từng con sói mà ông đã chăm sóc bấy lâu nay.
Tình cảm của đàn sói rừng Sawtooth thật đáng mến và gần gũi, từ đây chúng sẽ bắt đầu cuộc sống mới trên vùng đất của bộ tộc Nez Perce với những người bạn mới. Nhưng có lẽ chỉ có ông Jim mới là người hiểu chúng hơn ai hết, sói thật sự là loài động vật rất biết quan tâm và yêu thương bầy đàn.
Gia Nữ
Đài TRuyền hình Vĩnh Long