Đầu năm nay, báo cáo Khảo sát địa lý Hoa Kỳ đã phát hiện thấy điều kiện khí hậu thay đổi khi hành tinh nóng lên đang ủng hộ hiện tượng mở rộng lãnh địa của loài trăn Burmese từ bang Florida đến 32 bang khác.
Nhưng một nghiên cứu mới lại có quan điểm đối lập rằng loài bò sát phàm ăn này sẽ không thể ra khỏi công viên Everglades.
Trăn ở các vùng khác được đưa đến Florida do một số người đã từ bỏ thói quen nuôi vật cảnh trong nhà. Người ta đã phát hiện ra một quần thể đang sinh sản ở công viên Everglades vào năm 2003. Kể từ thời điểm đó người ta phát hiện thêm các quần thể khác ở nhiều nơi, trong đó bao gồm các công viên của bang, lãnh thổ cá nhân hay thậm chí là ở các thành phố tự trị. Loài rắn cực kì khỏe này có thể xoắn chặt con mồi đến chết. Nó đạt tới chiều dài 20 fit (khoảng 6 met) và nặng trên 250 pao (khoảng 113 kg).
Con cá sấu Mỹ và con trăn Burmese trong cuộc chiến tại Công viên quốc gia Everglades. Dường như con trăn đang yếu thế nhưng trong những tình huống tương tự loài bò sát này vẫn có thể trốn thoát mà không hề bị thương. Thậm chí có những tình huống mà con trăn cuối cùng lại chén thịt cả cá sấu. (Ảnh: Lori Oberhofer, National Park Service)
Loài trăn khét tiếng với khả năng chén thịt chó mèo thậm chí còn chiến đấu với cả cá sấu. Có một con trăn thậm chí đã từng cố nuốt một con cá sấu nhưng không thành, nó cuối cùng đã bị bục ruột.
Điều gì đang bị đe dọa
Các nhà khoa học lo ngại rằng những con trăn sẽ làm ảnh hưởng đến hệ sinh thái.
Bob Reed – nhà sinh học nghiên cứu động vật hoang dã USGS thuộc Trung tâm khoa học Fort Collins tại Colorado – cho biết: “Các nhà quản lý động vật hoang dã lo ngại rằng những con trăn sẽ mang đến nguy hiểm cho các loài bị đe dọa được liệt kê trong danh sách của các bang hay liên bang cũng như con người".
Khi báo cáo USGS được công bố vào tháng 2, Reed phát biểu: “Một vài loài đang bị đe dọa đã được phát hiện trong dạ dày của những con trăn. Trăn thậm chí còn gây ra nhiều hậu quả về kinh tế và môi trường nghiêm trọng hơn nếu chúng vượt qua biên giới Florida đến các bang khác”.
Tuy nhiên báo cáo USGS chỉ căn cứ trên 2 yếu tố khí hậu chủ yếu: nhiệt độ và lượng mưa hàng tháng.
USGS tuyên bố: “Mặc dù các yếu tố khác như loại thức ăn sẵn có và nơi cư trú phù hợp cũng giữ một vai trò nhất định, nhưng trăn Burmese cũng như các loài rắn lớn khác có khả năng thích nghi rất cao trong môi trường sống mới”.
Quan điểm đối lập
Nghiên cứu mới do Frank Burbink thuộc Trường Staten Island/ CUNY đã sử dụng các ghi chép về sự phân bố của các loài trăn ở lãnh thổ bản địa của chúng phối hợp với cơ sở dữ liệu về khí hậu toàn cầu với độ phân giải cao để dự đoán khả năng mở rộng phân bố của trăn tại Hoa Kỳ cũng như thiết lập mô hình ảnh hưởng của hiện tượng nóng lên toàn cầu đối với chúng.
Các vùng thuộc lãnh thổ Hoa Kỳ có đặc điểm khí hậu giống với lãnh thổ tự nhiên của loài trăn ở Châu Á. Các nhà khoa học USGS công bố hồi tháng 2 năm 2008 rằng có thể các loài rắn xâm nhập sẽ tràn lan vượt qua biên giới Florida đến các vùng ở trên. (Ảnh: USGS)
Alex Pyron – nghiên cứu sinh thuộc Đại học thành phố New York (CUNY) - nói: “Bằng cách sử dụng các dữ liệu khí hậu hoàn thiện hơn, trong trường hợp này là 19 biến số xác định khí hậu cực điểm, trung bình cũng như các biến đổi theo mùa, chúng tôi có thể đưa ra các dự đoán chính xác hơn về sự phân bố của loài. Kết hợp dữ liệu về khí hậu với vị trí của loài trăn Burmese giúp chúng tôi thiết lập được mô hình đúng đắn hơn để dự đoán môi trường sống thích hợp của các loài rắn”.
Theo đó, mô hình được công bố ngày 13 tháng 8 trên tờ PLoS ONE cho thấy các loài trăn bị giam giữ tại các vùng phụ cận của công viên Everglades ở cực nam Florida.
Các nhà nghiên cứu viết: “Trăn Burmese bị hạn chế trong khu vực nhỏ hẹp với các điều kiện môi trường thích hợp ở Hoa Kỳ nơi chúng hiện đang định cư. Nguyên nhân chính là các điều kiện đòi hỏi phù hợp về mặt môi trường của chúng. Hiện tượng nóng lên toàn cầu được cho là sẽ làm giảm đáng kể diện tích môi trường sống phù hợp trên toàn thế giới, biến đổi khí hậu sẽ mang lại nhiều tác động tiêu cực cho rất nhiều loài”.
Nhà khoa học Reed (USGS) cùng với cộng sự Gordon Rodda đang chuẩn bị cho một chuyến đi vào tuần này nên không thể đưa ra nhận xét về nghiên cứu mới cho đến khi họ có thời gian tìm hiểu kỹ lưỡng hơn.